Wraz z rozwojem neuropsychologii idzie coraz większe zainteresowanie używaniem jej w celu poszerzenia naszej wiedzy na temat różnych zaburzeń oraz poprawienia jakości życia pacjentów. Neuropsychologiczne badania nad depresją i stanami depresyjnymi przyniosły ogromny progres w naszym zrozumieniu przyczyn niektórych trudności, z którymi borykają się pacjenci z tą chorobą, co wiąże się z coraz skuteczniejszym i łatwiejszym leczeniem czy też łagodzeniem symptomów.
Przy depresji możemy doświadczać epizodów, podczas których stany depresyjne się zaogniają oraz czasu remisji naszych objawów. Jednak nie oznacza to, że depresja nie ma na nas wpływu w czasie remisji – według aktualnych badań 30-50% pacjentów z depresją nie pozbywa się zupełnie objawów w czasie remisji i doświadcza w tym czasie pewnych problemów poznawczych. Mogą one mieć ogromny wpływ na nasze życie codzienne, relacje z innymi, a nawet życie zawodowe – ważne jest więc, aby być świadomym zmian, które depresja może wywołać na naszym funkcjonowaniu poznawczym.
Wśród elementów poznawczych naszego funkcjonowania, które mogą być mocno pogorszone przy stanach depresyjnych, należą uwaga, pamięć, szybkość przetwarzania informacji, funkcje wykonawcze oraz podejmowanie decyzji.
Pacjenci zdiagnozowani z depresją doświadczają problemów z koncentracją, pamięcią długotrwałą oraz pamięcią epizodyczną. Niektóre badania wykazały również problemy z pamięcią krótkotrwałą, ale co ciekawe głównie u pacjentów geriatrycznych. Problemy z pamięcią u pacjentów z depresją są przypisywane osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, której rozregulowanie widoczne u pacjentów z depresją może prowadzić do pogorszenia funkcjonowania hipokampa.
Przy stanach depresyjnych możemy także spotkać się ze spowolnieniem przetwarzania informacji oraz tak zwanej elastyczności poznawczej, przez którą rozumiemy umiejętność przełączania uwagi między różnymi aspektami zadania, dostosowanie się do kilku zasad w tym samym czasie i zmiana naszej zachowania w adekwatny do danej zasady sposób.
Co ciekawe, według badań, przy depresji częste są problemy z rozpoczęciem wykonywania zadania, ale za to nie powoduje ona zmian w przeprowadzaniu zaczętej już aktywności.
Wszyscy podejmujemy decyzje na podstawie naszych emocji. Logiczne jest więc, że u osób z zaburzeniem odczuwalnym głównie emocjonalnie proces podejmowania decyzji będzie różnił się od osób, które takiego zaburzenia nie mają.
Badania naukowe wykazały, że osoby z diagnozą depresji mają trudności w podejmowaniu decyzji, potrzebują na to więcej czasu oraz używają bardziej konserwatywnych strategii przy podejmowaniu wyborów. Osoby z depresją wykazują również niższe prawdopodobieństwo wybrania opcji, która daje największe zyski – nawet gdy nie idą one w parze z wyższym ryzykiem.
Jednym z kryteriów diagnostycznych depresji jest anhedonia, czyli trudności z odczuwaniem przyjemności z czynności czy doświadczeń, które zwyczajowo dawały radość. Współczesne badania łączą anhedonię z bardziej konserwatywnym podejściem do podejmowania decyzji i sugerują, że osoby z depresją mogą przewidywać konsekwencje różnych wydarzeń jako gorsze, niż osoby niezdiagnozowane z depresją, oraz ignorować potencjalne pozytywy płynące z tychże decyzji lub zdarzeń.
Należy pamiętać, że depresja, jak wiele innych chorób jest związana z faktycznymi zmianami w funkcjonowaniu naszego układu nerwowego. Objawy, których doświadczamy przy depresji, mogą mieć bardzo duży wpływ na nasze funkcjonowanie w życiu codziennym i ważne jest, aby szukać profesjonalnej pomocy psychologicznej, aby sobie z nimi poradzić. Doświadczony psychoterapeuta może odegrać ogromną rolę w poprawie jakości naszego życia i zmniejszeniu dotkliwości objawów depresji.
Zapraszamy do zapoznania się z zespołem Ośrodka Psychoterapii Sensica w Toruniu. Pomożemy Ci znów cieszyć się życiem (albo wreszcie zacząć): Psychoterapeuci Sensica.
Źródła
Bishop, S. J., & Gagne, C. (2018). Anxiety, depression, and decision making: A computational perspective. Annual Review of Neuroscience, 41(1), 371–388. https://doi.org/10.1146/annurev-neuro-080317-062007
Rozenthal, M., Laks, J., & Engelhardt, E. (2004). Neuropsychological aspects of depression. Revista de Psiquiatria Do Rio Grande Do Sul, 26(2), 204–212. https://doi.org/10.1590/s0101-81082004000200010
Umów się na wizytę
Umów wizytę